Dumna ze swojego syna

Słowa z serca matki bhikshu
pani Deborah Metcalf

 

Pani Deborah Metcalf z synem
– Czcigodnym Heng Sure

fot. Dharma Site

Mój syn, Christopher Clowery został buddystą gdy zaczął studiować język chiński, najpierw w liceum DeVilbiss, później na Uniwersytecie Oakland, gdzie zrobił swój pierwszy dyplom oraz na Uniwersytecie Kalifornijskim. Tłumaczył buddyjskie księgi do swojej pracy magisterskiej i odkrył, że są one odpowiedzią na pytania dotyczące wiary, której poszukiwał.

W tamtym czasie spotkał mnicha buddyjskiego, Czcigodnego Mistrza Hsuan Hua, który przybył do Kalifornii z północnych Chin, aby uczynić buddyzm Mahajany aktywnie działającą w tym kraju religią. Zgromadził wokół niego absolwentów Harvardu, Uniwersytetu Kolumbii i Berkeley. Trwała wojna w Wietnamie i wszyscy ci zdolni mężczyźni i kobiety szukali odpowiedzi na duchowe pytania, których nie mogli odnaleźć w naukach wyznawanych dotąd religii.

Opat wraz ze wszystkimi ludźmi zebranymi wokół niego, kupili starą fabrykę w misyjnej części San Francisco i założyli Klasztor Złotej Góry – pierwszy z ponad dwudziestu klasztorów lub Miejsc Drogi, które teraz rozkwitają od Los Angeles po Calgary, Albertę, Malezję, Australię i Tajwan.

Nauczyłam się więcej o buddyzmie w 1985 r., gdy Czcigodny Opat (Czcigodny Mistrz Hsuan Hua jest w tym artykule nazywany Opatem) zaprosił mnie do świętowania wraz z Heng Sure’em moich sześćdziesiątych pierwszych urodzin w Mieście 10 000 Buddów.

Po wyświęceniu Heng Sure’a, on i towarzyszący mu mnich udali się na 800-milową pielgrzymkę nazwaną „Trzy Kroki, Jeden Pokłon” wzdłuż wybrzeża Kalifornii, z Los Angeles do Miasta 10 000 Buddów, na północ od San Francisco, aby propagować pokój na świecie. Co trzy kroki robili pełny pokłon do samej ziemi. Ta duchowa podróż zajęła im dwa lata i dziewięć miesięcy. Przez te i kolejne trzy lata, Heng Sure utrzymywał ślubowanie milczenia, a jedynymi słowami, jakie wymawiał, była Dharma Buddy lub przekaz świętych tekstów. Przez ten czas nie otrzymywałam od niego żadnych listów, ponieważ w ślubowaniu zawierał się również zakaz utrzymywania korespondencji.

Z wielką radością poleciałam z Ohio do Kalifornii. Świecki wolontariusz z klasztoru odebrał mnie z lotniska i zawiózł do Miasta 10 000 Buddów.

Kampus, składający się z 75 budynków, obejmujący obszar 488 akrów, był stanowym szpitalem do momentu, gdy Reagan został gubernatorem Kalifornii. Nowe przepisy, kontrolujące prawa pacjentów, zakazały im posiadania własnych upraw i dbania o szpital. Skutkiem tego wielu zostało zamkniętych w swoich pokojach, co spowodowało u nich więcej problemów natury psychologicznej i sprawiło, że wymagali intensywniejszej opieki. Został zatrudniony dodatkowy personel, przez co cały szpital stał się finansowym obciążeniem dla władz stanu i musiał zostać zamknięty. Powołano nowy program opieki domowej, który zakładał odesłanie pacjentów do swoich rodzin. Wielu z nich trafiło na ulicę, stwarzając ogromny problem bezdomności.

Kiedy buddyści kupili kampus, założyli w nim klasztor, 12-klasową szkołę dla dzieci, przedszkole, dom opieki dla osób starszych, college i ośrodek tłumaczeń. Jednym z głównych działań osób zgromadzonych wokół Opata jest tłumaczenie buddyjskich Sutr i świętych tekstów. Ostatnio były one tłumaczone z Sanskrytu na chiński we wczesnych wiekach buddyzmu. Mnisi i mniszki, z których niektórzy posiadają doktoraty z Sanskrytu, rozszerzyli swoje wysiłki i obecnie, wraz z innymi ośrodkami translacyjnymi, tłumaczą na czternaście języków.

Przez całe życie byłam metodystką, ale zapragnęłam nauczyć się wszystkiego, co mogę o religii, która pochłonęła mojego syna tak bardzo, że postanowił oddać jej swoje życie. Niegdyś Heng Sure również był praktykującym metodystą w Epworth.

Kiedy przejechaliśmy przez imponującą bramę Miasta 10 000 Buddów, mającą dach w kształcie pagody, czułam się, jakbym znalazła się w innym kraju. Wiedziałam, że nie zrozumiem wszystkiego co zostanie powiedziane i zrobione i nie wiedziałam, czego będzie się wymagać ode mnie. Powyżej bramy zobaczyłam dużą, zrobioną z brązu rzeźbę przedstawiającą Buddę, umieszczoną pod wysokim dachem, a obok ogromny brązowy dzwon.

Wypatrywałam mnichów i mniszek, których poznałam podczas mojej pierwszej wizyty. Mniszki są zdolnymi, wykształconymi kobietami, które złożyły ślubowania celibatu, podobnie jak mnisi. Tak jak oni noszą brązowe szaty i ogolone głowy. Był listopad, więc ze względu na chłodny klimat północnej Kalifornii, noszą czapeczki, ale to nie łagodzi ich surowego wyglądu. Na początku pomyślałam, że fakt, iż kobiety mogą całkowicie wymazać swoją kobiecość, stanowi problem. Jednak gdy zaczęłam je poznawać, zobaczyłam w prosty sposób, że dla kobiet, które mają taką misję w życiu, nie liczą się już żadne powierzchowne sprawy.

Gwo Wu, starsza świecka kobieta wietnamskiego pochodzenia, która pomagała mi zaaklimatyzować się w nowym środowisku, została mi przydzielona jako pomocnica. Umieściła mnie z w jednym z domków, niegdyś używanym jako budynek dla personelu, a teraz pełniącym rolę domu gościnnego. Każdego roku wielu gości z Azji przybywa do CTTB, by wziąć udział w retreatach, a starsze osoby przyjeżdżają by uczyć się o buddyzmie.

Codziennie o 11 rano Gwo Wu zabierała mnie do głównej sali Miasta 10 000 Buddów, gdzie mnisi zbierają się po jednej stronie, a mniszki po drugiej, na recytacje przed ich jedynym posiłkiem dnia. Goście mogą iść na śniadanie i obiad do sali jadalnej, jeśli chcą.

Moja pomocnica dała mi śpiewnik z fonetycznym zapisem chińskim i tłumaczeniem angielskim. Kiedy następowały po sobie kolejne części recytacji, prowadzący uderzał w gong. Jeśli zgubiłam się w tekście, ktoś zawsze wskazywał mi właściwy fragment. Uważność innych była poruszająca. Odkryłam, że jako matka tego, który przeszedł Trzy Kroki Jeden Pokłon lub San Bu Yi Bai, odbieram szacunek, jakiego się zupełnie nie spodziewałam.

Po dwudziestominutowej praktyce, ustawiliśmy się w kolejce za mnichami i nadal recytując, zeszliśmy ze wzgórza do sali jadalnej. Opat usiadł na podwyższeniu pośrodku, mając po lewej stronie około dwudziestu pięciu mnichów i tyluż świeckich mężczyzn i około pięćdziesięciu mniszek i świeckich kobiet po stronie prawej. Był on postawnym mężczyzną w szacie złotego koloru. Jego twarz była taka, jakiej nigdy wcześniej nie spotkałam u nikogo. Wyrażała współczucie, które było naiwne, lecz mądre. Po tym, gdy zostałam mu przedstawiona, miałam niesamowite wrażenie, że wie o czym myślę.

Świeccy ludzie najpierw służyli Opatowi, potem mnichom i świeckim mężczyznom, na końcu kolejki były mniszki i świeckie kobiety.

Podczas pierwszego posiłku nie udało mi się rozpoznać zbyt wielu potraw, prócz kapusty pekińskiej, ryżu i tofu, przygotowanego tak, by przypominało cielęcinę, kurczaka i inne mięsa, podanego w kilku naczyniach razem z nieznanymi mi warzywami. Buddyjskie wskazania, które zabraniają zabijania, dotyczą zarówno zabijania ludzi, jak i zwierząt, dlatego mnisi i mniszki są ścisłymi wegetarianami. Przy każdym naczyniu z chińskimi potrawami, moja pomocnica wyjaśniała mi ich skład, radząc mi, które powinnam wybierać, a które mogą być zbyt obce moim zachodnim gustom. Jeśli czułam, że coś mi smakuje, ktoś przynosił mi tego więcej. Próbowałam wszystkiego i przy końcu posiłku ciągle miałam nieco jedzenia pozostawionego na talerzu. Nie zdawałam sobie sprawy, że było to nietaktem, dopóki nie doszłam z moją pomocnicą do dwóch kotłów służących do zmywania. Zanurzaliśmy naczynia w mydlanej a później w czystej wodzie. Ktoś musiał oczyścić moje naczynie, zanim mogłam uczynić to samo. Oczywiście buddyści nie marnują pożywienia.

Nasz posiłek jedliśmy w ciszy. Odkryłam, że to pomaga mi skoncentrować się na jedzeniu, gdy wszelkie rozmowy są zabronione. Buddyści nie skupiają się jedynie na delektowaniu się każdą nutką smaku ale również kontemplują pracę, jaka została wykonana, aby posiłek mógł znaleźć się na stole. Zważają na to, czy ich zasługi są wystarczające, by go przyjąć i jaką trucizną dla umysłu jest chciwość. O jedzeniu myślą, jako lekarstwie na chorobę, którą jest głód. Przyjmują pokarmy, aby wspomóc w ten sposób kultywowanie Drogi ku pożytkowi wszystkich odczuwających istot.

Pewnego dnia, gdy skończyliśmy posiłek, Opat zaczął mówić w języku mandaryńskim, a jedna z mniszek tłumaczyła na angielski. Oznajmił: „Mama Heng Sure’a jest z nami, by celebrować jej urodziny”. To był znak dla jednej z mniszek, by przyniosła dla nas ciasto. Nie spodziewałam się, że Opat przestrzega naszych zachodnich tradycji. To upewniło mnie, że był gotowy na przyjęcie zachodnich zwyczajów.

Późniejsze rozmowy poruszyły mnie jeszcze głębiej. Jedna z amerykańskich mniszek, świecka kobieta z Azji i ja zostałyśmy poproszone, by powiedzieć coś o naszych synach. Mniszka miała syna w swoim świeckim życiu, kobieta z Malezji i ja jesteśmy matkami synów, którzy opuścili domy, by zostać mnichami. Jesteśmy w różnym wieku i pochodzimy z odmiennych kultur, ale mamy ze sobą coś wspólnego – matczyną miłość do swojego dziecka i dzielimy to samo poczucie straty.

Malezyjska matka podobnie jak ja martwiła się o to, że jej syn został wciągnięty w wierzenia, które, jak czułyśmy, mogły wykorzystać ich młodzieńczy zapał. Nigdy nie wątpiłam w szczerość Heng Sure’a, ale to była era różnych kultów i ja, podobnie jak druga matka, byłyśmy sceptyczne, jeśli chodzi o wiarę w altruizm motywów Opata. Mój pobyt w klasztorze przekonał mnie, że moja nieufność i wątpliwości co do DRBA raczej zostały stworzone przeze mnie samą, niż miały swoje podstawy w rzeczywistości. Po poznaniu Opata zdałam sobie sprawę, że źle oceniłam jego zamiary i rozsądek Heng Sure’a. Zgadzam się z mniszką, która powiedziała: „Teraz nadszedł czas, byś to ty uczyła się od swojego syna”.

Gdy Opat zapytał, czy chciałabym coś powiedzieć zgromadzeniu, była to dla mnie szansa, by dać mnichom i mniszkom przekaz od ich matek. Powiedziałam: „Kiedy macie w sobie entuzjazm i zapał w podążaniu swoją nową drogą, pamiętajcie, że w domu rodzice chcą dzielić wasze doświadczenia, podobnie, jak dzielili z wami każdą inną fazę życia. Miałam nadzieję, że przekazane przeze mnie hasło „napisz do swojej matki”, trafiło do ich serc.

Po przekazie danym przez Opata na ten dzień, posiłek skończył się i jeszcze raz tworząc kolejkę przeszliśmy do Sali Buddy, aby wykonać kolejne recytacje. Kłanialiśmy się pełnymi pokłonami, ręce i twarze do podłogi, wiele razy. Odkryłam, że to idealne ćwiczenie po zjedzeniu obfitego posiłku.

Chrześcijański misjonarz poprosił Mistrza Hsuan Hua aby opowiedział mu o korzyściach płynących z pokłonów. Opat wyjaśnił: „Kłanianie się jest jak przysięganie wierności fladze. Flaga jest …. kawałkiem materiału i symbolem narodu. Jako obywatel pokazujesz swój szacunek i uznajesz swoje obywatelstwo przez obietnicę lojalności”.
„Wizerunek Buddy na ołtarzu nie jest boskością ani mądrością. Jest reprezentacją, artystycznym obrazem,…ukazuje człowieka, który osiągnął najwyższą mądrość. Budda kultywował swoją naturę aż do wejścia w stan oświecenia. Wizerunek symbolizuje zrealizowanie przez niego ludzkiego potencjału i dążenia do najwyższej dobroci i współczucia. Kiedy się kłaniasz, symbolicznie oddajesz honor swojemu własnemu potencjałowi osiągnięcia wielkiej mądrości. Ponadto pokłony są dobrym ćwiczeniem. Nie jest to kult jakiegoś bożka, który jest czymś zabobonnym i pasywnym. Kłanianie się Buddzie jest praktykowaniem zasady, jest dynamiczne i aktywne”.

Jednego dnia mnisi zorganizowali ceremonię uwalniania życia, zaplanowaną dla uświetnienia mojej wizyty. Buddyści w San Francisco zakupili żółwie przeznaczone dla restauracji i przywieźli je w klatkach do klasztoru. Zostały przyniesione do Sali Buddy i ustawione przed ołtarzem, gdzie gorączkowo drapały i skrobały drewniane kraty. Gdy uderzył gong i rozpoczęły się recytacje, żółwie uciszyły się, jakby zostały ugłaskane przez jego dźwięk. Modlitwy były śpiewane dla ich dobra, ponieważ buddyści wierzą, że przez nieukończenie ich życia, żółwie mogą kontynuować swoje dążenie do osiągnięcia wyższej formy, nie muszą zaś zaczynać wszystkiego od nowa w niekończącym się cyklu narodzin i śmierci.

Po ceremonii moja pomocnica zawiozła mnie do pobliskiego jeziora, gdzie żółwie miały być wypuszczone. Nigdy nie trzymałam żółwia większego od dolarowej monety, te były tak duże, jak obiadowy talerz, ale każda osoba miała wziąć jednego i zanieść do wody. Wybrałam takiego, który wyglądał łagodnie, ale gdy tylko wzięłam go za „kadłub”, jego małe stopy stały się czterema łopatkami, które musiałam powstrzymywać od drapania mojej koszuli i spodni. Bardzo pragnął dotknąć wody, gdy go postawiłam, więc to była krótka wycieczka. Kiedy uwolniłam go do jeziora, zniknął szybko pod powierzchnią mętnej wody i pomyślałam, że ceremonia jest zakończona.

Gwo Wu powiedziała: „Patrz, podziękują nam”. Myślałam, że żartuje, ale wtedy w na jeziorze, około pięćdziesiąt stóp dalej, zaczęły wyskakiwać małe główki. Żółwie odwróciły się, spojrzały na nas i znowu zniknęły.

Gwo Wu powiedziała: „Obserwuj dalej”. Za minutę lub dwie, jeszcze dalej na jeziorze, żółwie główki pokazały się znowu, odwróciły i spojrzały za siebie. Nie mogłam w to uwierzyć.

Gwo Wu powiedziała: „Podziękują nam 3 razy”. I tak zrobiły.

Nie umiem tego wyjaśnić, po prostu wiem, że to się zdarzyło i to był bardzo satysfakcjonujący akt dobroci, którym zawsze cieszę się, gdy widzę zupę żółwiową w restauracyjnym menu.

Podczas mojej trzydniowej wizyty w klasztorze ze zdziwieniem zdałam sobie sprawę, że nie interesowały mnie ubrania ani biżuteria, którą zazwyczaj noszę. Kocham wzory i kolory, ale nie miały dla mnie takiego znaczenia w tak czystym otoczeniu. Po raz pierwszy brązowe, proste szaty buddyjskie miały dla mnie sens.

Przed moim powrotem do domu Opat i ja odbyliśmy rozmowę z pomocą tłumacza. To ukazało mi jeszcze jeden aspekt jego religii.

Powiedział mi: „Twój Bóg jest zazdrosnym bogiem, który mówi: nie będziesz miał innych bogów przede mną. Budda mówi: możesz wierzyć w swojego Boga i w Buddę też.. Twój Bóg jest dla ciebie jak rodzic dla dziecka. Jeśli zrobisz coś złego, wybacza ci. Z Buddą jesteś w relacji dorosłego z dorosłym. Jeśli zrobisz coś złego, jesteś odpowiedzialny za swoje działania”.

Tak wiele życzliwości, okazanej mi przez buddystów, wywarło na mnie wrażenie, które tkwi we mnie do tej pory. Żyją swoją religią w sposób, który podziwiam.

Heng Sure znalazł drogę, które jest owocna i satysfakcjonująca. W ubiegłym roku odebrał swój doktorat z buddyzmu na Uniwersytecie Kalifornijskim. Teraz jest dyrektorem Buddyjskiego Klasztoru w Berkeley i uczy w Instytucie Religii Świata. Jest dyrektorem Zjednoczonych Inicjatyw Religijnych. Jest autorem książek i artykułów o buddyzmie, naucza na kursach konfucjańskiej i buddyjskiej etyki w Podyplomowym Związku Teologicznym w Berkeley. Wykłada w Stanach i krajach azjatyckich.

Wiem, że nigdy się nie ożeni i nie da mi wnuków, co jest rozczarowujące, ale za to wpływa na o wiele więcej dzieci, niż mógłby wpływać jako ojciec. Czyni go to szczęśliwszym niż ktokolwiek, kogo znam i mogę szczerze powiedzieć, że jestem dumna z tego, iż mój syn jest buddystą.

źródło: Taking Pride in My Son: A Bhikshu Mother Heartfelt Words